Babyboomer
Wanneer ik babyboomer zeg, dan denk jij wellicht, oh ja dat is die generatie geboren vlak na de Tweede Wereldoorlog.
De gepensioneerden van nu waar wij voor moeten boeten!
75 jaar vrijheid?
Mijn eerste herinneringen als klein meisje vlak na de Tweede wereldoorlog.
Er hing opluchting in de lucht en men probeerde de ijle draad van het leven weer op te pakken. Niet achterom kijken, zo snel mogelijk terug naar normaal.
De wederopbouw van Rotterdam was groots.
Toen ik klein was waren de puinhopen van de gebombardeerde gebouwen en huizen al ver opgeruimd en was de wederopbouw in volle gang. Loopplanken door de stad moesten zorgen voor een nieuwe verbinding. Ik sprong vrolijk van plank naar plank aan de hand van mijn moeder door de drukke stad. Het gonsde van de bedrijvigheid. Een nieuwe wereld, een nieuwe mens in wording.
Vrijheid!! Een wereld vol belofte. De Bijenkorf, Zadkine
Dit nooit meer, was het gezamenlijke gevoel!
De rustige jaren vijftig
Ik herinner mij de busritten met mijn ouders waar ik als kind van schoot naar schoot ging wanneer het te druk was en mijn ouders moesten staan.
Waar mijn vader rond ging met de pet en men applaudisseerde voor de chauffeur.
Waar men rond ging met de pet wanneer een familielid het moeilijk had.
Een wereld waar burenhulp de norm was en voor verraders geen pardon was.
Waar de moestuintjes welig tierden.
Waar oom agent nog wel eens wat door de vingers zag, en je een gevoel van veiligheid gaf.
Waar je als kind respect had voor de volwassenen, terecht of onterecht.
Waar de voorraadkast van mijn moeder met bonen uitpuilde want je weet maar nooit.
Waar de kinderen van de ondervoede moeders naar kampen werden gestuurd om wat spek op de botten te krijgen. We waren mager.
Waar slechts één dag in de week vlees op de tafel kwam, want vlees was te duur.
We speelden tot donker buiten en hadden geen TV, we genoten als kinderen onder elkaar.
Gewoon uitzieken was het motto toen.
Waar sla op je bord betekende: ‘het is weer zomer.’
Het gras was altijd groener, er waren veel meer insecten, er was nog ruimte en frisse lucht.
Helder blauwe luchten en wilde bloemen die je gewoon plukte…
Waar velen de eerste rijles op het strand van Hoek van Holland kregen.
Opgroeien in een wereld met getraumatiseerde mensen.
Mijn vader was opgepakt in de oorlog voor het rondbrengen van de verboden krant ‘de ondergrondse.’
Hij heeft in Duitsland in een strafkamp gezeten met politieke gevangenen. Zij zijn daar gruwelijk mishandeld. Hij vertelde eens in een onbewaakt moment dat ze werden geslagen tot ze niet meer schreeuwden. Hij is nooit meer gaan praten.
Hij is weten te ontsnappen en heeft de laatste maanden van de oorlog ondergedoken gezeten bij een gezin in Limburg. Hij had honger oedeem.
Mijn moeder heeft de bombardementen en de hongerwinter in Rotterdam overleefd.
Je vertelt het me niet, maar ik voel het.
Een oorlog werkt drie generaties door.
De oorlog was voor mij een mysterie. Hier en daar ving ik wel eens wat op, op verjaardagen waar men door een borreltje wel eens wat meer open ging.
Er werd niet over de oorlog en zeker niet over gevoelens gesproken, men wilde vergeten zo lijkt het. Mijn vragen bleven onbeantwoord.
Veel werd overgelaten aan school.
School als verlengstuk van de staat.
Het is misschien begrijpelijk dat ik een enorme fascinatie had voor alles wat met de Tweede Wereldoorlog te maken had. Op de lagere school kregen wij het spannende verhaal bijna dagelijks te horen. De versie van de overwinnaar werd er zwaar ingestampt. Zoals ik pas vele jaren later begreep was dat niets meer dan staatspropaganda.
Er was bij de meeste mensen blind vertrouwen in de autoriteit buiten zichzelf.
Aan het woord van de mensen die er voor gestudeerd hadden, viel niet te tornen.
Als ik er nu zo op terugkijk heel begrijpelijk, deze afstand. Mijn onbereikbare ouders worstelend met hun verleden, lieten deze zaken liever aan anderen over.
Maar waarom?
Er bleef altijd een vraag knagen bij het lagere school kind: waarom?
Hoe heeft dit kunnen gebeuren?
Waarom heeft er niemand deze Hitler gestopt?
Waarom schoten ze hem niet gewoon dood?
Voor mij als klein meisje was het onbegrijpelijk hoe het allemaal had kunnen gebeuren.
Waarom lieten mensen zich dwingen een jodenster te dragen?
Waarom stonden de mensen in Nederland toe dat de mensen opgepakt werden, wij zijn toch met veel meer?
Propaganda
Het verhaal dat overblijft
Ik vind het zo erg, ik kan er niet van slapen.
Waarom hebben de mensen dit laten gebeuren, papa.
Wanneer je de manipulatie, de propaganda waar mensen aan onderhevig waren er tussenuit laat, welk verhaal blijft er over?
Een verwarrend en onbegrijpelijk verhaal, van lafheid, verdeeldheid en verraad, maar ook van moed en mededogen.
Gezond verstand gaat de deur uit wanneer je inspeelt op angsten van de mens. Wat later overblijft is de schaamte over je eigen handelen. Slachtofferschap.
Na de opluchting kwam de afleiding
De nieuwe wereld.
Coca Cola, de TV, tele- visie, reclame als brenger van de nieuwe wereld bereikte onze huizen.
Verleidelijk glanzende flesjes lieten oma’s huismiddeltjes al snel verbleken. Nylon kousen, puntige BH’s en een corset om mijn moeders wespentaille te benadrukken…
De suikerzoete illusie had zijn intrede gedaan, de welkome afleiding!
We zaten gekluisterd aan het scherm van dit nieuwe wonder en hadden weinig weerstand.
Maar het gaf ook een stem aan de opkomende onvrede in de vorm van snoeigoeie satire,
het was er allebei!
Het verzet
De hippie beweging is niet begonnen als de softe Flower Power van Love, Peace and Understanding zoals velen er nu naar kijken.
Het was een natuurlijke reactie op de keurige 9 tot 5 mentaliteit van de ouders, waar gevoelens het ondergeschoven kindje waren en creativiteit en fantasie als onbelangrijk werden gezien.
Een anti establishment beweging die begon in de laatste jaren van de middelbare scholen, een begrijpelijke tegenbeweging van verwijt naar de ouders. Het naoorlogse kind in de puberteit.
Het blind vertrouwen in de autoriteit werd in twijfel gebracht. Kritiek op staat en overheid… Een uitweg zoekend uit de mentale gevangenis, verlossing van de trauma’s die niet de jouwe zijn.
Vrijheid om te zijn wie jíj bent.
Zoals iedere natuurlijke beweging die kan leiden naar wederzijds begrip is ook deze beweging gekaapt en gemanipuleerd door de krachten achter de schermen die deze wereld vorm geven. De jeugd liet zich van de heilige missie afbrengen en liet zich verleiden door sex, drugs en rock and roll, aangeboden door de muziek industrie.
Verdeel en heers.
De schaduwkant, de onderdrukte woede stond in de weg om deze manipulatie te doorzien.
Het resultaat: een verdere verwijdering, generatieconflict…
De woorden van mijn vader
-Het fascisme heeft deze wereld nooit verlaten-.
-Je kunt er op wachten tot het weer gebeurt-.
-Het koningshuis is een poppenkast en de politiek is corrupt-.
Ik ben geboren in een Rotterdams arbeidersgezin, driehoog achter.
Bovenstaande is een persoonlijke ervaring, een beknopte impressie, anderen hebben deze periode wellicht heel anders ervaren.
Maar het grote plaatje dekt de lading ook nu nog.
In de aanlooptijd naar de Tweede wereld oorlog waren er veel wakkeren.
Mensen die de verschrikkingen zagen aankomen en probeerden hun medemensen te waarschuwen.
Zij werden weggezet als… doemdenkers…
Dualiteit, er is altijd een keuze, overal zijn de twee kanten vertegenwoordigd, maar soms kunnen wij deze kanten niet zien en is onze blik vertroebeld door onverwerkte emoties.
Een getraumatiseerd mens is makkelijk onder controle te houden.
Yria Meijer
Yria Meijer 